top of page

Jill Bolte Taylor: Bilim, Felaket ve Derin Bilinç

Kimdir Jill Bolte Taylor?

Jill Bolte Taylor, Amerikalı bir nöroanatomisttir. 1959 yılında Kentucky'de doğmuş, Indiana University Bloomington ve Indiana State University'de eğitim görmüştür. Harvard Medical School'da çalışmalarda bulunmuş, şizofreni gibi zihinsel rahatsızlıklar üzerine nörolojik araştırmalar yapmıştır. Özellikle beynin sol ve sağ yarımkürelerinin işlevsel farklılıkları, duygusal regülasyon, beyin temelli bilinç ve nöroplastisite üzerine çalışmalarıyla tanınmaktadır.


Yaşamını Değiştiren Olay: İnme

10 Aralık 1996 günü, beyninin sol yarımküresinde meydana gelen hemorajik inme sonucunda konuşma, yazma, okuma ve hatırlama becerilerini kaybetti. Bu yaşamsal kriz, aynı zamanda onun nörobilimsel dünya görüşünü ve bilimsel yaklaşımını derinden etkiledi. Ameliyat ve sekiz yıllık iyileşme süreci, onun nöroplastisite konusundaki bilgilerle gerçek yaşam deneyimini birleştirmesine olanak tanıdı.


Nörobilimsel Çalışmaları

Taylor’ın bilimsel ilgi alanı; beynin duygusal ve bilişsel süreçleri nasıl yönettiği, özellikle sağ yarımkürenin sezgisel, bütünsel ve şimdiki an odaklı özelliklerinin insan davranışına etkisi üzerinedir. Şizofreni gibi zihinsel hastalıkların nöroanatomik temellerini araştırmış, ancak geçirdiği inmeden sonra daha çok bilinç, farkındalık ve zihinsel iyileşme konularına yönelmiştir.

Beynin sağ yarımküresiyle yaşadığı deneyimler, onun bütüncül farkındalık, şefkat ve huzur gibi duyguların nörobiyolojik temellerini halka açık şekilde anlatmasına yol açmıştır. Bu yönüyle, bilimi yalnızca akademik değil, aynı zamanda toplumsal ve ruhsal alanlara da taşımayı başarmıştır.


Türkçeye Çevrilmiş Kitapları
  • Mucize Beyin (Diyojen Yayıncılık, 2023) Orijinal adı: My Stroke of Insight Taylor’ın inme sonrası yaşadığı zihinsel ve ruhsal dönüşümü anlattığı kitap, hem bilimsel hem kişisel bir iç görü sunuyor.

  • Tüm Beyin ile Yaşam: Seçim Yapmanın Anatomisi ve Yaşamımızı Yönlendiren Dört Karakter (Tuti Kitap, 2022) Orijinal adı: Whole Brain Living Beynimizin içindeki dört karakteri tanıma ve bunları yönetebilme becerisiyle daha dengeli, bilinçli ve sağlıklı bir yaşam kurabileceğimizi savunuyor.


Podcast & Güncel Konuşmalardan Bazıları


İzleme Önerisi: “My Stroke of Insight” – TED Talk

2008 yılında TED sahnesinde gerçekleştirdiği bu unutulmaz konuşmada, Jill Bolte Taylor hem bir bilim insanı hem de bir hasta olarak geçirdiği inme deneyimini anlatıyor. Beyninin sol yarımküresi durduğunda yaşadığı “aydınlanma” hissi, yalnızca tıbbi değil, aynı zamanda varoluşsal bir deneyim sunuyor.

“Beynimin sol tarafı kapandığında, kendimi evrenle bir hissettim.” – Jill Bolte Taylor


Bana neden İlham Veriyor?

●      Beynin iyileşme kapasitesini kanıtladı.

●      Bilinç ve benlik algısını yeniden tanımladı.

●      Kendini bilimsel dilden anlatma becerisiyle halkla buluşturdu.

●      Bilim ile spiritüel farkındalık arasında köprü kurdu.


90 Saniye Kuralı ve PMDD

Jill Bolte Taylor’a göre bir duygusal tepki, beynimizde yalnızca 90 saniye sürer:

  1. Bir olay, beyin tarafından tehdit veya ödül olarak algılanır.

  2. Bu algıya yanıt olarak adrenalin, kortizol gibi kimyasallar salgılanır.

  3. Bu kimyasalların etkisi yaklaşık 90 saniye içinde vücuttan çekilir.

“Eğer bu süreden sonra hala öfkeliysem, artık o duyguyu ben besliyorumdur.”– Jill Bolte Taylor

Bu kavram özellikle PMDD (Premenstrual Disforik Bozukluk) gibi durumlarda farkındalık geliştirmek açısından önemlidir.


PMDD Nedir?

PMDD, adet döngüsünün ikinci fazında ortaya çıkan şiddetli ruh hali değişimleriyle seyreden bir bozukluktur. PMS’in çok daha yoğun ve rahatsız edici bir formudur.

Başlıca belirtiler:

●      Yoğun sinirlilik ve öfke

●      Depresif ruh hali

●      Kaygı (anksiyete) ve ağlama krizleri

●      Sosyal çekilme

Bu belirtiler genellikle adetle birlikte kaybolur. Jill Bolte Taylor’ın 90 saniye kuralı, bu duygusal dalgalanmalarda bireyin hislerini izleyebilmesi ve kontrol gücünü yeniden kazanabilmesi açısından farkındalık kazandırır.

Bu yaklaşım PMDD’yi tedavi etmez; fakat bireye duygusal esneklik ve regülasyon becerisi kazandırabilir.


Jill Bolte Taylor, nörobilimin yalnızca laboratuvarlarda değil, gerçek hayatta da yaşanabilir, hissedilebilir ve uygulanabilir olduğunu kanıtlayan çağdaş bir bilim kadını. Onun hikayesi, bilim ve insanlığın nasıl bir araya gelebileceğine dair çarpıcı bir gösterge.


Kaynaklar

●      Taylor, J. B. (2008). My stroke of insight: A brain scientist's personal journey. Viking Penguin.

●      Taylor, J. B. (2021). Whole brain living: The anatomy of choice and the four characters that drive our life. Hay House.

●      TED. (2008, March). Jill Bolte Taylor’s stroke of insight [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=Qp2F9M_9PIY

●      Impart Therapy. (n.d.). The 90-second rule and PMDD. https://imparttherapy.com/the-90-second-rule-and-pmdd/

●      Diyojen Yayıncılık. (2023). Mucize Beyin [J. B. Taylor tarafından yazılmıştır, Türkçeye çev. yayınevi]. İstanbul, Türkiye.

●      Tuti Kitap. (2022). Tüm Beyin ile Yaşam: Seçim Yapmanın Anatomisi ve Yaşamımızı Yönlendiren Dört Karakter [J. B. Taylor tarafından yazılmıştır, Türkçeye çev. yayınevi]. İstanbul, Türkiye.


Ebru Yalçınkaya

NÖROKAD YÖNETİM KURULU

KURUCU ÜYESİ

Comments


NÖROKAD

NÖROKAD, nörobilim alanında kadınların bilgisini, gücünü ve kolektif üretimini görünür kılmak için kuruldu. Bilimle dönüşen, birlikte büyüyen bir topluluğa hoş geldiniz.

Email: info@norokad.org

  • Instagram
  • LinkedIn

Bültenlerden Haberdar Olun!

bottom of page